Uniform werkproces bijzondere curator ex artikel 1:250 BW1
Benoeming bijzondere curator ex artikel 1:250 BW kan:
a. op verzoek van een belanghebbende of ambtshalve;
b. in aangelegenheden betreffende de verzorging en opvoeding van de minderjarige
dan wel het vermogen van de minderjarige;
c. bij strijd tussen belangen van de minderjarige en de belangen van de met het gezag
belaste ouder(s) dan wel van de voogd(en);
d. indien de rechter dit in het belang van de minderjarige noodzakelijk acht in
aanmerking genomen de aard van de belangenstrijd;
e. met het doel de minderjarige te vertegenwoordigen zowel in als buiten rechte.

 
Belangenstrijd:
Blijkens jurisprudentie dient er sprake te zijn van een wezenlijk conflict met betrekking tot de opvoeding en verzorging van de minderjarige. Bij een geschil over de inhoud van een ouderschapsplan zal een conflict tussen de ouders vrijwel steeds aan de basis liggen van de verdeeldheid over een ouderschapsregeling. Het kan juist dan, zo volgt ook uit de wetsgeschiedenis, van belang zijn een bijzondere curator te benoemen die de stem van het kind vertegenwoordigt. Het conflict vormt, als het ware reeds vanwege het feit dat het tussen twee gezagdragende ouders bestaat, een belangenstrijd met de minderjarige, ook al gaat het niet om een geschil tussen de minderjarige en (een van) de ouders.

Het is uiteraard aan de rechter/raadsheer om te bepalen of er sprake is van een zodanige strijd, dat benoeming van een bijzondere curator geïndiceerd is.

Wie is belanghebbende?

De vraag wie nu precies als ‘rechtstreeks belanghebbende’ moet worden aangemerkt, zal uiteindelijk door de rechter worden beantwoord.

In welke gevallen kan een bijzondere curator worden benoemd?
De volgende gevallen kunnen worden onderscheiden:
1. Het kind maakt gebruik van de informele rechtsingang (art 1:377g BW) en heeft een brief geschreven aan de rechtbank.
2. Het kind, niet vertegenwoordigd door een wettelijke vertegenwoordiger, maar voldoende wilsbekwaam, dient middels een advocaat een verzoekschrift in tot benoeming van een bijzondere curator.
3. De wettelijke vertegenwoordiger van de minderjarige dient namens het kind een verzoekschrift in tot benoeming van een bijzondere curator.
4. Een belanghebbende verzoekt om benoeming van een bijzondere curator voor het kind.
5. Hangende een procedure verzoekt een belanghebbende om benoeming van een bijzondere curator.
6. Hangende een procedure kan de rechter/raadsheer ambtshalve tot benoeming van een bijzondere curator overgaan.
Toelichting bij gevallen de 5 en 6 (verzoek belanghebbende/ambtshalve hangende een
procedure):
In de lopende procedure bespreekt de rechter/raadsheer met partijen tijdens een zitting de mogelijkheid om ambtshalve een bijzondere curator te benoemen. Voorkomen moet worden dat partijen door de benoeming van een bijzondere curator ‘overvallen’ worden.
Het verdient aanbeveling aan de ouders te vragen of zij ermee in kunnen stemmen dat de relevante stukken aan de bijzondere curator worden verstrekt, in geval van benoeming. De rechtbank/het hof kan besluiten de minderjarige te horen over het verzoek tot benoeming van een bijzondere curator dan wel het voornemen van de rechter/raadsheer om ambtshalve een bijzondere curator te benoemen. Mogelijk is de minderjarige in een eerder stadium al gehoord en kan daarmee worden volstaan.

Procedures waarin de benoeming van een bijzondere curator geraden kan zijn:
 procedures waarin (wijziging) gezag, hoofdverblijf, omgang aan de orde is;
 echtscheidingsprocedure;
 ondertoezichtstelling;
 ondertoezichtstelling en uithuisplaatsing.
Benoeming van een bijzondere curator kan in alle fasen van de procedure. 

Lees op deze pagina het gehele document